Kavramsal Düşünce Kavramsal düşünme ya da kavrayarak düşünme tekil varlığın içinden kavrama değil, kavramın içinden varlığa bakarak ve ilerleyerek düşünülmedir. Kavramın içinden bakabilmek için önce konumuz olan kavram kavranmalıdır. Bir başka deyişle, anlıkta, o kavrama ilişkin “yeterli bir idea” oluşmuş olmalıdır çünkü ancak kavramın kavradığı kavrandıktan sonra kavramdan ortaya çıkacak [...]
İnsan haklarının gerek genel kabul görmesinde, gerekse uygulamada yaygınlık kazanmasında karşılaşılan iki temel sorun ayrıştırılabilir. Bu iki sorun, aslında birbiriyle bağlantılıdır. Birincisi, insan haklarının giderek daha çok tartışılagelen evrenselliği, evrensel geçerliliğidir. Eğer insan haklarının kavramsallaştırılması olanaklıysa, bu hakların –insanların insan olmaktan dolayı sahip oldukları hakların– evrensel de olması gerektiğine karşı [...]
Bu başlık, 5 – 7 Aralık 1988 tarihlerinde UNESCO’da düzenlenen insan hakları eğitimine ilişkin toplantının alt konularından biriydi. İnsan hakları eğitimi konusundaki bu düşüncelerimi orada sunmuştum. İnsan hakları eğitimi sorunu, son on – on beş yılda özel bir önem kazanmıştır. Ama hâlâ deneme dönemindeyiz. İnsan hakları eğitimiyle ilgili yapılanlar ve [...]
Bu yazı 2018'de Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi Kaygı’nın Güz sayısında yayımlanmıştır. Giriş İnsan haklarını korumaya yönelik uluslararası anlamda resmî belgelerin hazırlanmasını ve bu belgelerin uluslararası kamuoyuna ilan edilmesini insanlık adına önemli bir gelişme olarak nitelendirmek mümkündür. Bu belgelerin en önemlilerinden biri olan ve “Bütün insanlar, özgür, onur [...]
Bu yazı Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi’nde (Cilt: 21, Sayı: 1, 2019) yayımlanmıştır. Giriş İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi’nin (İHEB) ilan edilmesinin üzerinden yetmiş yılı aşkın bir zaman geçmesine rağmen, insan hakları ihlallerinin dünyanın dört bir tarafında eskiden olduğu gibi devam ettiği dikkat çekmektedir.[1] 20. yüzyılın sonlarında Bosna ve Srebrenitsa’da [...]
1. Sorun İnsan hakları doktrini günümüz dünyasında her türlü felsefî ve siyasî tartışmanın odak noktasında yer almaktadır. Bugün, insan haklarından hareket etmeyen veya referans noktası olarak insan haklarını almayan herhangi bir sosyo-politik öneri ciddiye alınma şansını neredeyse peşinen kaybetmiştir. Bu hem iç politika hem de uluslararası ilişkiler açısından böyledir. Günümüzde [...]
“İnsan Hakları ve Felsefe” adlı kitaptan alınmıştır. İnsan Hakları Kavramının Felsefe Açısından Temellendirilmesi [1] Her birey (tek olan) gibi insanî birey de –ancak bir bölümüyle kendisine ait ya da bağlı olanı içeren– bir dışdünyada yaşar. Doğal ve kültürel olanın bir tür toplamı olan dışdünyayı insan, düşünme ve dil edimleriyle “kendisinin” [...]
“İnsan Hakları ve Felsefe” adlı kitaptan alınmıştır. İnsan Hakları Kavramı “İnsan hakları nasıl bir kavramdır?” sorusuyla başlayabiliriz. Her kavram gibi, insan hakları kavramı da düşünenin, insanın belli bir dış dünya durumunu, tekil olanı, yaşananı, olup biteni, ne türden olursa olsun, nesneye[1] ilişkin olanı, kısaca belli bir dünya durumunu çerçeveleyen düşünsel [...]
Kimi sert teorik ve pratik eleştirilere karşın, insan hakları hâlâ günümüzün öne çıkan söylemlerinden biridir. Daha çok “temel kişi hak ve özgürlükleri” şeklinde dillendirilen bu söylem, her kişinin bazı temel hak ve özgürlüklere sahip olduğu düşüncesidir. Kişilerin, tüm diğer rastlantısal özellikleri bir yana, yalnızca insan oldukları için bazı temel hakları [...]