Kadim bilgelikle aşina olanlar 9. yüzyıl Zen yolunun ermişlerinden Qingyuan Weixin’den zuhur eden, “dağlar ve nehirler” üstüne ünlü sözü de iyi bilirler: “Otuz yıl var ki bu yolda çalışmadan önce, dağlar sadece dağdı ve nehirler sadece nehir. Yola düştüğümde seyrimin bir yerinde dağlar birdenbire dağ olmaktan çıktı ve nehirler birdenbire [...]
Her şey bomboş… Kuşaklar gelir, kuşaklar geçer, ama Dünya sonsuza dek kalır. Her şey yorucu, hem de sözcüklerle anlatılamayacak kadar. Göz görmekle doymuyor, Kulak duymakla dolmuyor. Önce ne yaşandıysa, yine aynısı yaşanacak. Önce ne yapıldıysa, yine aynısı yapılacak. Her şey çoktan, bizden önce de vardı. Güneşin altında yeni bir [...]
“Dili kullanmak, sözcükleri, cümleleri ve anlamları anlamaya hazırlık; sözellikte başlar,” der Havelock. Sözellik ve okuryazarlık birbirinden tümüyle ayrı iki kategori değildir. Her ikisi de sesler ve anlamlar üzerine kuruludur. Her ikisi de bir şeyleri anlatmaya çalışır. Uygarlık tarihinde konuşmadan çok sonra ortaya çıkan okuryazarlık, sözellik aracılığıyla beslenir (Sanders, 25). Niçin [...]
Uzun zamandır, neredeyse 25 yıldır, üzerinde çalıştığım Gönlün Görüngübilimi'nin sonlarına geldim diyebilirim, sanırım 2023 Mayıs ayı gibi biter. İlk taslaktan bugüne bu hacimli çalışmanın biricik gayesi daima şu idi: Mutlak Tin'in, Evrenselin Köpüren Kasesi’nden Tekilliğinin Coşkun Bade’sine yani Gönül'e yükselişini takip etmek, Gönül’ün bilgi ile gerek episteme gerek sophos bağlamında [...]
İletişim verili beşerî durumdan insani varoluşa giden yaşamsal bir macera, tinsel bir yolculuktur. Yolculuktan kasıt bireyin değişik yönler, araçlar ve düzeylerde ilişkiler yaşamak zorunda kalıyor olmasıdır, bir arayıştır. Anlamanın ve anlaşılmanın güvenli, özgür ve üretken bir sürecidir. “İnsan iletişim varlığıdır” demek bir abartı olmaz elbette. Her insan, genel bir ayrım [...]
Yazdıklarımızı kanıtlayarak, kanıtladıklarımızı yazmış olacağız. Eğer nedensellik bağı olmasaydı hiçbir şey var olmazdı, hiçbir şeyi bilinmezdi. Çünkü her varlık, nedenlerinin sonucu her bilgi nedenlerinin bilgisidir. Bir şeyin nedeni aynı zamanda o şeyin özüdür. Bir şeyin özü onun öznesidir yani yapıcı aklıdır. Bireysel ve toplumsal konuların nedeni-özü-öznesi insandır. Toplumların sorunlarının da [...]
Kimi uğraşıları karşıtını temsil eden düşüncelerle tartışmak, onları değerlendirirken daha hızlı yol alınmasına yardımcı olabilir. Koleksiyonculuk için de istifçilik, böylesi bir zıtlığı işaret etmektedir. İlk bakışta görülebileceği üzere hakiki koleksiyonculuk; yalnızca sahip olmak manasına gelmediği gibi, parayla kıymetli eşyaları satın alma olgusuna da indirgenememektedir. Öte taraftan istifçilik ise, kara günleri [...]
Varoluş bize bilmeceler, sırlarla dolu görünüş ve olgular evreni verir. Bilmeceler ve sırlar, bilme yetisi olan insan dışında kimsenin derdi değil. İnsan, kâinatın özeti ve onu “kendi içinde dürülü bükülü saklayan olarak” bu derdi hep taşıyacaktır. Öyle ki tüm kâinat kendi özünü, varoluşunun tüm süreçlerini insanda toplamış ve onun üzerinden [...]
Felsefe ya da daha genel anlamda söylenecek olursa bazı fikirler acaba bütün bir hayatı, deneyimleri ve onların anlamlarını da dönüştürür mü? Soruyu biraz daha açalım: Sözgelimi bir düşünceyi kavramak, aynı zamanda yaşantılardaki algıları da şekillendirir mi? Sonuçta her kavram, aynı zamanda metaforik olarak söylenecek olursa, bir yazılımdır. Üstelik bu yazılım, [...]