Tarihi boyunca değişmekte ve dönüşmekte olan insanın, davranışlarına eşlik eden, eylemlerine dayanak olan düşünsel gelişimi, hak ve haklılık kavramlarının oluşumuyla başlamış olabilir. Kabileden topluma, krallıklardan demokratik parlamenter yönetimlere kadar gelinen süreçte insanların bir arada yaşaması bir düzeni gerektirmiştir. Düzen, töre ve kurallar, yasa ve hukukla sağlandı. Hepsinde en temel kavram [...]
Ütopya, Thomas More’un 500 yıl kadar önce aynı isimle yayınladığı kitabıyla birlikte kullanmaya başladığımız ve birçok dilde de aynı isimle anılan bir kavram. Grek kökenlerine dayanılarak çevrildiğinde “Olmayan Ülke” veya “Hiçbir Yer” anlamına gelen bu kavramla, kitapta anlatıldığı şekliyle gerçekte olmayan kurgusal bir ada ülkesi tanımlanıyor. Günümüzde ise hayali ve [...]
Frankfurt’un merkezi konumundaki Opera binasının ön yüzünde meydandan geçen hemen herkesin dikkatini çekecek büyüklükte kabartma bir yazı göze çarpar,” Dem Wahren, Schönen, Guten”, Gerçeğe, Güzele, İyiye. Kökleri Platon’a kadar giden bu üçlü dize, binanın Rönesans etkili mimarisine ve burada sergilenen sanatsal, görsel ve estetik temsillere uygun bir etki uyandırır. “Gerçek, [...]
Bir ada etrafındaki denizden, bir balık ve yosun içinde yaşadığı sudan ayrı düşünülemez. Hepsi birbirleri ile türlü biçimlerde etkileşerek bir bütünselliği oluşturur. Deniz, saf bir su parçasını değil, içindeki tüm oluşum ve yaşamların tümü ile birlikte bir bütünselliği ifade eden bir kavramdır. Benzer şekilde, Evren, Gökyüzü ve Dünya’da birbirinden kopuk [...]
* İzzet Erş’in Düşün-ü-yorum Bülteni 71. sayısında yayımlanan “Astroloji ve Vahdet-i Vücûd” başlıklı yazısına istinaden. “Yazılarını büyük zevkle okuduğum ve faydalandığım İzzet ERŞ’in Düşünüyorum dergisinin 2016-Kasım sayısında yer alan “Astroloji ve Vahdeti Vücud“ başlıklı yazısını okudum. Astrolojinin hayli tartışmalı olan yerini konu alan bu yazıda katılmadığım bazı hususları paylaşmak isterim. Yapıcı [...]
Kaygı hemen herkesçe anlam birliğine varılan net bir kavram değil. Çoğu kaynak kaygı kavramını “kaynağı belirsiz korku” olarak niteliyor. Ancak bu nitelendirmenin yeterince açık olduğu söylenemez. Zihin kökeninde yerleşik korkular, kaynağı belli olsa bile çoğunlukla örtülmüş veya bilinçli olarak belirsizleştirilmiş durumda gizil kalmış olabilir. Zihnin karmakarışıklığı içinde korkuların birbirine eklenerek [...]
Genel anlamı ile sınır, “ötesine” geçilebilen bir alan veya hacmin başlangıcı veya sonuysa, bu boyuttan farklı olanla belirgin bir ayrımı ifade eder. Bu durumda sınır bir ayraçtır. Ancak “ötesi olanın sınırı yoktur” gibi bir önerme ile başlangıç, bitiş ve ayracı olmayan sınırsız bir kesintisizlik veya “sınırlı olanın ötesi yoktur” önermesi [...]
Sabit, durağan ve değişmediği varsayılan bir değerden veya aidiyet içeren bir kümeden ayrılma, uzaklaşma ve kopma bir tür vefasızlık ve ihanet sayılabilir mi? Hücreleşmiş aidiyetlerde tıkanıp kalmak, mevcuda tâbi olup dışarıya kapanmak tutuculuk olarak görülebilir mi? Bilineni terk etmek ve içeriye yabancılaşmak veya bilinende demir atıp dışarıdan ayrışmak ve yalıtılmak... İnsan [...]