“Allah, sözün en güzelini, birbirine benzer, çoklu anlama gelen bir Kitap halinde indirdi... (O) bununla dilediğini doğru yola iletir. Ama Allah kimi sapıklığında bırakırsa artık ona yol gösteren olmaz.”[1] Kur’an-ı Kerim, âyetlerinin iki farklı biçim altında toplandığını belirtir. Bunlar hükmî yani genel geçer olmayan, doğrudan anlaşılan ve inanırı yorumsuz olarak [...]
Ahi Evran’ın, “Elini, dilini, belini bağlı, kapını, gönlünü, sofram açık tut” prensibi birçok kavrama model oldu. 13. yüzyılda büyük bilge Ahi Evran tarafından temelleri atılan Ahilik felsefesi, Anadolu’da yüzyıllardır birlik, beraberlik, yardımlaşma ve dayanışmanın ruhunu oluşturuyor. Ahi Evran’ın, “Elini, dilini, belini bağlı, kapını, gönlünü, sofranı açık tut” prensibi temel alınarak [...]
“Ümit fakirin ekmeğidir” deriz. Eğer buradaki “fakir” kelimesinden kast edilenin; Hz. Îsâ’nın “Ne mutlu fakir olduklarını bilenlere” şeklindeki sözünde geçen, mânevî eksikliklerini idrak eden, “fakir” olduğunu düşünürsek, konu edilen ekmeğin de Hz. Îsâ’nın eti yani iman üzere edinilecek olan öğretisi olduğu sonucuna varırız. Şüphesiz kendilerinin eksiksiz ve kusursuz olduklarını düşünenler [...]
81. Sure Tekvir / Dürülü Bükülü 1 dürülüp bükülünce güneş ve solup yitince yıldızlar dağılıp gidecek dağlar o vakit sahipsiz kalır en değerli mallar. 2 toplaşınca yabani canlar yanıp tutuşunca denizler ve eşdeğeriyle birleşince nefsler o vakit sorulur küçük kıza seni diri diri gömdüren o günah neydi ? 3 kayıtlı [...]
Sanat ne zaman gerçekleşir? İlk sezgi sanatçıya ulaştığında mı? Bu sezgilerin bir eskize dönüşmesinde mi? Tüm eskizleri unutup sanatını icra edeceği araçlarının önüne geçtiğinde mi? Eseri hayata geçirme anında mı? Yoksa eser tamamlandığında mı? Hatta Marksist bir tavırla eserini sergilendiğinde ve izleyici onu kendine ait kıldığında mı? Çünkü bir eserin [...]
Her şey bilmeye konu olabilir. Şu anlamda; hiçbir şey bilincin önünde bilinmez olarak kalamaz. Bilen özne olur ve bu evrensel özne olan tek varlık insandır. Bir şeyin bilinebilirliği onun halden hale geçmesine bağlı. Ama bu “geçişlerin” bir sistemi, zorunlu iç bağlantıları ve süreçleri olduğuna da bağlıdır. Bilme bu dönüşümlerin, süreçlerin [...]
Yazı yazmak için oturup yarım bırakanlardanım. Her oturuşumda iki davetsiz mÎsâfirim olur: Platon ve Aristoteles. Konuşmadan, beni esir alırlar. Platon olanaklı olduğu ölçüde soyut olanda kalmamı, İdeal olanı vurgulamamı önerir: “Veciz olanı, lakonik ifadeyi anlamayanla işin ne?” diye sorarak baskı kurar. Aristoteles ise tüm bağlantıları göstermemde, bir dizge oluşturmamda ısrar [...]
Sokrates, düşüncelerinin esin kaynağı olarak Daimon’a işaret eder[1]. Sokrates’in Daimon’u ilhamın kaynağı, sezgilerin yöneticisi, ezgilerin kaynağıdır. Daimon ile Sokrates bir düşünce sanatçısına dönüşür. Peki, nerededir Sokrates’in Daimon’u? Bizim için hiç bir yerde, Sokrates için her yerde! Bu bir kelime oyunu mu? Felsefenin sakladığı bir ipucu mu? Sokrates için her yerde [...]
Ve kavmin üzerine Rab korkusu düştü ve bir adammış gibi çıktılar. [1] Hikmetin Kralı Süleyman şöyle der: “Rab korkusu, hikmetin başlangıcıdır.” [2] Kutsal metinler elbette birer felsefe metinleri değillerdir. Ancak okunabilmeleri, içerdiği kavramların en az felsefî bir metinde olduğu kadar hassasiyetle incelenmesini gerektirir. Bu metinler, kendi ilahilik savları göz önünde bulundurulduğunda [...]