Bilindiği gibi “Tümeller” sorunu ele alındığında Orta Çağların Tini; özellikle de Ortaçağ Avrupa’sının kültür ve inanç yapısıyla, Hıristiyan Felsefesi üzerine yoğunlaşmak gerekmektedir. Tümeller sorununun arka tasarı, çok geniş ve derin bir kültürel örgünlüğe sahiptir. Çünkü, dünya uygarlığının Yeni ve Yakın Çağlarını etkileyen bu dönem felsefesi, dört büyük dünya görüşünün hesaplaşmasına tanık olmuştur. Bir yanda, Avrupa Uygarlığı’nın iki temel sütunu Grek ve Romen, diğer yanda [...]

Yaygın bir görüşe göre; ilk-orta öğrenim döneminde karşılaştığımız öğretmenlerin konuları bizlere sevdiren kişiler olduğu söylenir. “Ramses” lakaplı döneminin tanınan tarih hocasının kendi yorumunu da katarak, geçmişi büyüleyici bir masal gibi aktardığında kırkbeş dakikalık sürenin nasıl geçtiğini fark edemezdiniz. İyi not alma isteği Emin Oktay’ın popüler tarih ders kitabının sahifelerini ezberlercesine [...]

Cumhuriyet dönemi Türk Felsefesini, Türkiye’deki felsefeyi değerlendirmeyi deneyeceğim bu çalışmada, şimdiye dek bu alanda yapıla gelenin biraz dışında bir yol izleyerek şu ya da bu kitabı, makaleyi, felsefeciyi, dergileri, konferansları, yayın sayılarını saptayarak sonuçlara varmaya kalkmadan, belli bir dönemde, belli kültürün içinde yer alan felsefeyi ele almayı olanaklı kılan genel [...]

Çiseleyen yağmur bir an için sanki yüreğini sızlattı. Parkasının içinde daha fazla büzüldü ve bu şekilde soğuktan korunacağını düşündü. Ankara’nın isli dumanlı havasını soluyarak uzun adımlarla yürümeye devam etti. Berbat bir hava, zorlu bir yaşam, ama ilkeli ve onurlu. Yirmi iki yaşındaydı. Esmer tenli, iri siyah gözlü, kalın kaşlı bir [...]

Varlığın sesine itaat eden düşünme Varlığın hakikatinin dile geleceği Varlığa uyacak sözü arar. Tarihsel insanın dili ancak bu sözden kaynaklandığında uygundur. Heidegger Sıradan yaşam üslubunun kölesi olan bir insan, tarihsel bilinci ve kimlik sorununu nasıl değerlendirebilir? Güven Savaş Kızıltan’ın belirttiği gibi Heidegger’in Das Man olarak adlandırdığı “sıradan yaşam üslubu”nun genel [...]

Daha önceki yazılarımızda, sözlü halk edebiyatımızın fıkra ve masal gibi iki önemli türünün tasavvufî bir bakış açısıyla da yorumlanabileceğini örneklerle açıklamaya çalışmıştık. Bu yazıda ise, masal ve fıkra gibi halk kültürü ve edebiyatının önemli türlerinden olan atasözleri ve deyimlerin de tasavvufî bir bakış açısıyla yorumlanabildiğini üç mutasavvıftan alınan örneklerle gösterilmeye [...]

sonrasız yazlar yaşadım öncesizdim noktadan noktaya vardımdı döndüm cam sırlandı göründüm yedi renk, yedi yol, yedi dil yoktum vardım vardım ötekindeydim ötesi kimdeydi ah sanmalarla yorduğum zaman içimde giden gemi yolun benim, yolcun benim ey ben, ben senin öncenim ki büyüttüm ademi gel elin elime değsin gel yitirdiğim bedenim gel, [...]

Türkçe’de ve İngilizce’de b.l- hecesi ile başlayan şu sözcükler aynı konuları gösteriyor. “B harf sesi simgeciliği” davar/sığır gibi hayvanların, tanrı(ça)nın bedenleştiği kutsal hayvan kabul edilmesinden ya da totem sayılmasından ötürü; çıkardıkları seslerin “be” ve türevleri biçiminde yorumlanıp kutsallaştırlmasıyla ortaya çıktı. “B.l- sözcük ailesi” dillerarası ortak bir dil alanında yer almaktadır. [...]

Her şey Salah Birsel’in “Oben ve Evrensel’e sevgilerle” diyerek 4 Nisan 1987 tarihinde imzaladığı kitabı bulmamla başladı.. “Kurutulmuş Felsefe Bahçesi” Salah Birsel’in felsefe’den kastının ne olduğunu biliyordum, hatta kısa bir süre önce okuduğum bir yazıda da geçiyordu da tam olarak anımsamıyordum hangi yazıda yazılı olduğunu.. “Nasıl olsa anımsarım” diyerek kitabın içindekilere bakıyordum ki, “Ziya [...]