“Her zaman önce bedenini, sonra zihnini ve sonunda ruhunu temizle.”
Bedenimiz bir makine gibi çalışır ve düzenli olarak temizliğe ihtiyacı vardır. Toksinler bedenden mukus, gaz, asit, ter, idrar ve dışkı olarak atılır ve bu sistemin iyi çalışması, sağlıklı kalabilmemizi sağlar. Hatha Yoga beden temizliği için Shatkarmas denilen bazı teknikler önermiştir. Sanskrit dilinde Shat “6” (altı) anlamına gelir. Karma ise “eylem” anlamına gelir. Bu 6 eylem; Neti, Dhauti, Basti, Nauli, Tratak, Kabalabhati’dir. Temizlik işlemleri düzenli olarak yapıldığında yoga uygulamalarından daha fazla verim alınır. Bu teknikler kişisel ihtiyaçlara göre uygulanır.
Bir beden harekete ihtiyaç duyarken diğer bedenin dinlenmeye, bir bedenin serinliğe ihtiyacı varken diğer bedenin ısınmaya, bir bedenin neme ihtiyacı varken diğerinin ise kuruluğa ihtiyacı olabilir. O yüzden bu teknikler üzerinde uzun yıllar çalışmış deneyimli kişilerle beraber çalışılması tavsiye edilir. Hint geleneklerinde Ayurveda (Yaşam Bilgisi) bu konu ile ilgili detaylı bilgiler öğretir. Ayurveda, bedeni 3 gruba ayırır ve bunlara Dosha denilmektedir. Kapha Dosha (Sümük), Pita Dosha (Safra), Vata Dosha (Hava)’dan oluşur ve bu 3 Dosha’nın dengede olması gerekir. Dengede olmasına aşağıda belirtilen temizleme teknikleri yardımcı olur.
Jala Neti (Burun Temizliği): Burun deliklerinin ılık tuzlu su ile yıkanmasıdır. Burun delikleri tuzlu su ile yıkandığında sinüsler açılır, nefes alıp verme kolaylaşır ve üçüncü göz (ajna) çakra enerjisi dengelenir. Bu işlemi yapabilmek için burun deliklerine girebilecek şekilde özel bir kaba ihtiyaç vardır. Bu kaba ılık su doldurduktan sonra 1 tatlı kaşığı kadar deniz tuzu ilave ederek karışım hazırlanır. Başımızı öne doğru uzatıp yan çevirdiğimizde bir burun deliği yukarıda, diğeri aşağıda kalacak şekilde üstteki burun deliğinden ılık su yavaş yavaş dökülerek diğer burun deliğinden akması sağlanır.
Dhauti (Sindirim Sistemi Temizliği): Midedeki ve yemek borusundaki mukusu temizlemek için, Neti için kullanılan tuzlu su solüsyonu gibi solüsyon hazırlayarak (5 m x 5 cm) gazlı bezi bu solüsyonun içinde bekletip yutma işlemini uyarmak için bir ucundan çiğnemeye başlanır ve sonra ilk seferinde 30 cm olmak üzere daha sonraki tekrarlarda yavaş yavaş daha uzun yutulur, birkaç dakika bekletilir ve çekilerek çıkartılır, haftada 2 defa aç karnına uygulanır.
Nauli (Karın bölgesini hareketlendirerek masaj yapmak): Ayakta başlanır. Dizler bükülür ve eller dizlerin üzerine yerleştirilir, derin bir nefes alınır ve nefes tamamen verilip akciğerler boşaltıldığında diyaframı yukarı doğru çekip nefes almadan karın merkezindeki uzun kas öne, içe, yanlara doğru hareket ettirilerek iç organlara masaj yapılır.
Basti (Kalın Bağırsak Temizliği): Anüsten bağırsakların içine hazırlanan solüsyonun gönderilerek bağırsakların içinin yıkanıp temizlenmesi sağlanır.
Kapalabhati (Basınçlı nefeslerle hipofiz bezinin uyarılması): Karın kaslarını hızlı bir şekilde kasarak diyaframı yukarı doğru itip havanın dışarı çıkması sağlanır ve karın kasları gevşetilerek hava kendiliğinden akciğerlere dolar, bir seferde 20 ile 30 tekrar ve 2–3 defa uygulanır.
Tratak (Bilinçli olarak tek bir noktaya sabit bakış): En kolay yolu bir yerde oturarak, bir kol mesafesi uzaklıkta bir yere, göz hizasının tam karşısına bir mum yerleştirilir, 1 ila 3 dakika gözleri kırpmadan dikkatlice mum ışığına bakılır. Gözlerin yaşararak temizlenmesi sağlanır, daha sonra gözler kapatılır ve alevin görüntüsü, kaşların ortasına odaklanılarak izlenir. Tratak, görme işlevini ve konsantrasyonu geliştirir ve meditasyona hazırlar.
Bu teknikleri uygulamak bağışıklık sistemimizi güçlendirir, zekâyı keskinleştirir, sinüsleri, kolonu, mideyi temizler, yaşam enerjimizi yükseltir, farkındalığı geliştirir. Yukarıda belirttiğim gibi bu teknikleri yeterli bilgisi olan deneyimli bir yoga hocası ile çalışın ve yapmadan önce mutlaka doktorunuza danışın.
