İnsanın zamanı tarihseldir. Ama bu zamanı oluşturan parçaların, anların ancak bazısı asıl anlamında ‘tarihsel”dir. Her insanın tarihsel anları olduğu gibi, her toplumun da tarihsel anları vardır. Dahası, tarihte “yıldızların parladığı anlar” kadar, yıldızların sönükleştiği anlar da yer almaktadır. Bu nedenle insanlık tarihinde kesintisiz bir ilerleme olduğu iddiası/tezi tartışmalıdır. Ayrıca nesnel dayanaktan da yoksundur. [...]

Tarih bilinci kavramını bir çok bakış açılarıyla ele alıp incelemek olanak dahilinde. Yani bizi bugüne getiren çeşitli etkileri anlayarak, tarih süreci ile olan ilişkimizi kavrayarak, kim veya ne olduğumuza daha uzun bir perspektiften bakma çabası ve hatta buradan da nereye gidebileceğimizi öngörebilme ümidi. Doğal olarak zor bir çaba biçiminde ortaya [...]

Nebula’nın tatile çıkarken, doğum-yaşam-ölüm üçgen’inde somut bir varlık olarak yeryüzüne gönderdiği ve yerini bulup doldurmasını öngördüğü insanoğlu, bu öngörüye en güzel ve en tutarlı karşılığı, ilişkiler zincirinde buluyor. Bu zincirin kendi açısından en önemli halkası, dirimsel ve eytişimsel sorunlara açılması ile insanoğlunun yaşamının, “dirimsel sonlanış”a kadar bu sorunsallarla didişmesi. Daha [...]

TARİHSEL SÜREÇTE İNSAN ANLAYIŞLARI İnsanın ne olduğu sorusu ve insanın evren içindeki yerinin ne olduğu sorusu, Max Scheler’in ömrünün sonuna kadar üzerinde durduğu bir sorudur. İnsan problemi Scheler’in çalışmalarının merkez noktasını oluşturduğunu görürüz. O halde İnsan Nedir? İnsanla hayvan arasında nasıl bir ayrılık vardır? İnsan sadece hayvan türleri arasında en yüksek olan [...]

Alevilik, Sünnilik, Hıristiyanlık, Musevilik, Katoliklik, Ortodoksluk vs. ayrımları dinsel ayrımlardır. Türk, Kürt, Ermeni, Arap, Arnavut vs. ayrımlar ise etnik ayrımlardır. Aleviler’in dinsel kimlikleri gibi etnik kimlikleri de konu ile ilgili araştırmacıları oldukça ilgilendirmiştir. Martin Van Bruinessen de bunlardan birisidir. “Alevi Kürtler’in Etnik Kimliği Üzerine Tartışma’(l) başlıklı yazısında Bruinessen şöyle yazıyor: [...]

1. İnsani Varoluşun Tarihselliği Tarih üzerine düşünmek, insan üzerine düşünmek demektir. Çünkü tarihte insanı, onun başarı ya da başarısızlıklarını, yükselişlerini ya da düşüşlerini görürüz. Tarihi yapan, oluşturan insan ve eylemleridir. İnsan her zaman tarihsel bir ortam ve yaşama dünyasında yer aldığı için bu ortam içinde oluşturduğu kavramlarla düşünür ve kendini [...]

Tarih her zaman insanın vazgeçilmez ilgi alanı olagelmiştir. Yazının amacı bunun nedenlerini değil; Atatürk’ün, bir ulusun yeniden doğuşuna önderlik ederken gösterdiği tarihsel inisiyatif, düşünce derinliği, ilkelerindeki evrensel boyutun Hegel’in tarih felsefesiyle taşıdığı paralellikleri göstermek olacaktır. Olguların ve tarihsel süreçlerin kavranması, inceleme yöntemine bağlı olarak değişiklik gösterir. Ancak bu durum, onlar [...]

“Basit yaşa ki başkaları da varolabilsinler.” Gandi Ortalık yeni bir dünya savaşı görünümünde, toz duman., savaş baltaları çıkarılıyor, tamtamlar çalıyor yine, bu satırları yazdığım sırada Dünya yeniden savaş mı barış mı ikilemi ile yüzyüze, ama öyle görülüyor ki savaşın eli kulağında. Us’un bu sayısı ise Tarih bilinci ve kimlik konusuna [...]

İnsan, “dünya-içinde” bir tarih varlığıdır. Doğasıyla, kültürüyle, genetik kalıtımı, dili ve toplumsal varoluşuyla tarihseldir. Böylece de sonlu ve geçici varlıktır. Başka bir deyişle İnsan, Dünya Tarihi’nin belli bir kesitinde ortaya çıkar ve varolur. İnsan, bir yanıyla doğanın, diğer yanıyla da tarihin ya da zamanın çocuğudur. Biyolojik yanıyla insan, bir olanaklılıktır. [...]