Ruhçözümlemenin Tehlikesi: Özgürlük Bilinci Acı Vericidir Ruhçözümlemenin içtenliği modern kitle ekini için, pazar kurallarını ekinsel değerler yapan, açıkça eğri olanı doğrulamak ve yanlış olanı gerçeklemek zorunda kalan bilinç biçimleri için rahatsız edicidir. Biraz daya yakından bakıldığında, modern toplumun politik sağlığı için sakıncalı, aslında tehlikelidir. Kesinlikle. Ruhçözümleme yalnızca bireyi onu [...]
Okyanus Duygusu Freud Uygarlık ve Hoşnutsuzlukları’nda (1.2) Romain Rolland’ın bir mektubundan söz eder. Rolland Freud’un din üzerine yargılarının tümü ile anlaştığını, ama dinselliğin asıl kaynaklarına değer vermediği için üzüldüğünü yazar. Rolland’ın sözünü ettiği “dinsel duygu”nun bir başka adı Sevgidir – Mevlâna’nın, Platon’un, Stoacıların “Bir”i, varoluşu yüreğin gözleriyle de gören her [...]
Uygarlığın içgüdülerin baskılanması ve böylelikle mutluluktan özveri pahasına gerçekleştiği savı ile karşıtlık içinde, ve uygarlık kavramının gerçek anlamı ile uyum içinde, Eros’un yaratıcı yetenekleri hiç kuşkusuz sözde uygarlık kurmaya yöneltilmiş Yokedici İçgüdünün tehlikeli yeteneklerinden sonsuz ölçüde daha güçlüdürler, yoketme değil ama yalnızca varetme uğruna etkindirler, ve acı ve baskı yoluyla [...]
“Doğam sevgiye katılmaktır, nefrete değil.” ANTİGONE “En sonunda sevmesi ya da kendini yoketmesi gerektiğini anladıktan sonra, insan her zaman yaptığı gibi bunun için bir bilim geliştirmeye geçer. Kendine özgü semantiği bir yana bırakıldığında, ruhçözümlemenin en son amacı insanı sinircelerinden kurtarmak ve ona sevme yeteneğini kazandırmaktır. İnsanın sevme sığası içeriye [...]
“Cellatlar kurbanlarından yeni cellatlar yaratır” A. Camus Yaşadığımız günler beni yeniden Kafka’ya sürüklüyor. Çevremizde saçmanın iklimi var diyordu Camus. Bir yanda asla hangi gerekçelerle olursa olsun hoş görülemez bir vahşi terör diğer yanda aynı derecede vahşi ve anlamsız bir savaş. İki taraftan birini seçmek zorunda değiliz kuşkusuz ama bu uzak duruş sorunu [...]
Eğer dost acı söylemekten zevk alıyorsa, kendi acılığını dışlaştırıyor, yok eğer acı söyleyerek bana acı vermek istiyorsa sadist demektir. O halde acı bir içi yansıtmayan ve acı vermeyen bir içeriği olmalı dostluğun. Dost neden acı söyler? Dostu dost yapan acı söylemek midir? Yoksa acı olan gerçekle irtibat kurması mıdır? Peki [...]
Atatürk çok iyi biliyordu ki, Avrupa devletleri üstün bir güç haline gelmişlerse, bunun en başta gelen sebebi, kendilerini Hıristiyanlığın otorite ve baskısından kurtarabilmiş olmalarıdır. Eğer 13. Yy. başlarında Roger Bacon ile başlayan ve 18. Yy’da Voltaire’lerle sürdürülen kilise kavgası yapılmamış ve özgür düşünce bu kavgayı kazanmış olsaydı, Avrupa günümüzde de [...]
Çok genel anlamıyla kişilik, insanın davranışlarını belirleyen ve ona toplumsal kimliğini kazandıran temel ruhsal yapı öğesidir. İnsanın değerleri, alışkanlıkları, algı ve tepkileri, güdüleri, eğilimleri, vb. özellikleri kişilik yapısı içinde yer alıp, buna bağlı toplumsal kimliğe biçim vererek belli görünümler kazandırırlar. Bu görünümlerdir ki, çoğu kez kişiler hakkında konuşurken, onların bizleri [...]
“Platonizmi yıkmakla” kastedilen nedir? Nietzsche böylece kendi felsefesinin görevini, ya da daha genel olarak geleceğin felsefesinin görevini tanımlar. İbare, özler (essence) ve görüngü (appearance) dünyasını lağvetmek anlamındaymış gibi gözükür. Fakat böyle bir proje Nietzsche’nin kendi projesi olamaz. Öz ve görüngünün iki misli reddi Hegel’e, ve hattâ Kant’a kadar gider. Nietzsche’nin aynı şeyi kastettiği ise [...]